Dünya iklim krizinin tesirlerini çok tabiat olaylarıyla yakından yaşıyor. Kuraklık, yangınlar, seller, çok deniz olayları… İklim bilimi organı Hükümetler ortası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) de geçen günlerde 6. kıymetlendirme raporunu yayımladı. Rapor iklim krizi tesirlerinin daha sert yaşandığını gösteriyor. Raporda yaşanabilir bir geleceğin hâlâ mümkün olduğu, lakin bunun 2030 yılına kadar derin, süratli ve daima emisyon kesintileri sağlamak için atılacak adımlarla mümkün olabileceği tabir ediliyor. Türkiye’de de kuraklıkla ilgili afet idare planı oluşturulması talebiyle başlatılan imza kampanyası sürüyor.
IPCC, 1988 yılında Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) ve Birleşmiş Milletler Etraf Programı (UNEP) tarafından, iklim değişikliği konusunda mevcut bilimsel, teknik ve sosyoekonomik bilgi ve çalışmaların kıymetlendirilmesi, bilimsel çıktılar ışığında iklim değişikliğiyle çaba ve iklim değişikliğine ahenk hususlarında karar vericilere yol göstermek üzere kuruldu. “IPCC üyesi ülkeler”e Türkiye de dahil. Bu panelin kıymetlendirme raporlarına 800’den fazla bilim insanı katkıda bulunuyor.
‘Küresel ısınmaya insan faaliyetleri neden oluyor’
IPCC, 20 Mart’ta iklim değişikliğinin mevcut durumunun değerlendirildiği sentez raporunu yayımladı. Raporda fosil yakıtların gezegene ziyan verdiğinin altı çizilerek insan faaliyetlerinin kesin olarak global ısınmaya neden olduğu ve global yüzey sıcaklığının arttığı anlatılıyor. Daha fazla ısınmanın da öngörülemeyen bir global su döngüsü, kuraklık ve yangınlar, yıkıcı seller, çok deniz düzeyi olayları ve daha ağır fırtınalara neden olduğu belirtiliyor.
‘Emisyonların çoğunluğu güç, sanayi ve ulaşımdan’
Rapor dirençli ve yaşanabilir bir geleceğin hala mümkün olduğunu vurgulamakla birlikte önümüzdeki bu on yıl içinde derin, süratli ve daima emisyon kesintileri sağlamak için adımlar atılması gerektiği konusunda da uyarıyor. Adımlardan en kıymetlisinin yenilenebilir güç kaynaklarını kullanmak olduğuna dikkat çekiliyor. Atılacak adımlarla birlikte ısınmayı 1,5°C ile sınırlamasında tutmak hala mümkün. Ayrıyeten raporda 2019 yılında global sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 79’u güç, sanayi, ulaşım ve binalardan, yüzde 22’si ise tarım, ormancılık ve öteki arazi kullanımından kaynaklandığının altı çiziliyor.
‘Bazı insanları daha çok etkiliyor’
İklim krizinin tahribata yol açtığı söz edilen raporda kimi beşerler ve yerlerin daha fazla etkilendiğine de değiniliyor. Raporda özetle “Tarihsel olarak iklim değişikliğine en az katkıda bulunmuş olan hassas topluluklar orantısız bir halde etkileniyor. Yaklaşık 3,3-3,6 milyar insan iklim değişikliğine karşı yüksek derecede kırılgan bağlamlarda yaşıyor; yüksek derecede kırılgan bölgelerde yaşayan insanların 2010-2020 yılları ortasında sel, kuraklık ve fırtınalar nedeniyle ölme mümkünlüğü, çok düşük kırılganlığa sahip bölgelerde yaşayanlara nazaran 15 kat daha fazladır. Sıcaklıklar arttıkça ekosistemler ziyan görüyor, karada ve okyanusta cinslerin toplu vefatlarına neden oluyor. Kimi ekosistemler, buzulların geri çekilmesi ve arktik permafrostun çözülmesi üzere tesirlerin neden olduğu geri dönüşü olmayan bir noktaya yaklaşıyor” deniliyor.
‘Kuraklık nedeniyle 50 yılda 1 milyondan fazla insan öldü’
Öte yandan kuraklık nedeniyle son 50 yılda 1 milyondan fazla insanın hayatını kaybettiğine dikkat çekilerek change.org üzerinden imza kampanyası başlatıldı. Kampanya metninde “Kuraklık yalnızca göllerimize değil tarıma, iktisada, sosyolojik yapıya da ziyan vermekte ve vermeye devam edecek. Bunun sonucunda birçok canlı hayatını kaybediyor, ömür yok oluyor. Bunların yalnızca bir başlangıç olduğunun farkında değil miyiz? Kuraklığa karşı tedbir alınmamaya devam edilirse bu felaket bizleri ele geçirecek ve insan sıhhatini olumsuz tarafta etkileyerek can kayıplarına neden olacak” denildi. Ayrıyeten kampanyada tüm bu süreç göz önünde bulundurularak “Kuraklıkla İlgili Afet İdare Planı Oluşturulsun” denildi. istiyoruz.